براکیوپودها و تعیین موفقیت چینه شناسی لایه سفالوپوددار سازند شیشتو در کوههای شتری (ناحیه طبس)

موضوع رساله حاضر، مطالعه لایه سفالوپوددار (افق گونیاتیتی i) سازند شیشتو است که در کوههای شتری در شرق ناحیه طبس رخنمون دارد. مقاطع مورد مطالعه در نواحی حوض دوراه، نیاز و هورموک انتخاب شدند. لیتولوژی اصلی لایه سفالوپوددار، شامل سنگ آهک اوولیتی قرمز رنگ ، آهک ماسه ای، شیل تیره و ماسه سنگ می باشد و بواسطه مورفولوژی و رنگ ویژه ای که دارد، بعنوان یک واحد راهنما و شاخص قلمداد می گردد. از مطالعه براکیوپودهای مقاطع مورد مطالعه، 18 جنس و 19 گونه شناسایی شدند. بعضی از جنسها برای اولین مرتبه گزارش می شوند که عبارتند از: megalopterorhynchus - warrenella - productella - cileothyridina - tenticospirifer - ptychomaletoechia - spinatrypa. مقاطع مورد مطالعه، از نظر لیتولوژی، تنوع و فراوانی فسیلها و نیز ضخامت لایه سفالوپوددار تغییرات زیادی را نشان می دهند. ضمن اینکه مرز تحتانی و فوقانی لایه سفالوپوددار فقط در مقطع حوض دوراه قابل مشاهده است . بررسی مقاطع میکروسکوپی حاکی از آن است که رسوبگذاری نواحی مورد مطالعه، در محیطهای کم عمق و پرانرژی انجام شده است . مطالعه جغرافیای دیرینه و مجموعه جانوری دونین پسین، تشابه و ارتباط بین مقاطع مورد مطالعه و ناحیه البرز را آشکار می سازد، بعبارتی نواحی مذکور در آن زمان، توسط دریای مشترکی پوشیده بوده است . در مقیاس وسیعتر نیز، وجود همین شباهتها بین ایران، قزاقستان، چین و بخش اعظم اروپا، می تواند بیانگر عرض جغرافیایی مشابه نواحی مزبور در دونین پسین باشد. با توجه به براکیوپودهای بدست آمده، سنی که برای لایه سولفاپوددار پیشنهاد می گردد، فراسنین میانی تا فامنین پسین است . لازم به ذکر است که کنودونت ها (عاشوری، 1374) و سفالوپوددهای (یمینی، مذاکرات شفاهی) لایه مزبور نیز همین سن را ارائه می دهند.